ពាក្យថា សីលធម៌ មកពី សីល+ធម៌ បានទៅជាសីលធម៌។ សីល គឺជាចេតនាដែល វៀរចាកអំពើអាក្រក់ ការកាន់ឬប្រព្រឹត្តល្អដោយកាយ វាចា ការកាន់ចរិយាល្អ ការសង្រួមអង្គនៃ ចរិយា មាយាទល្អ សេចក្ដីល្អ អំពើល្អ ។ល។
ឯពាក្យថា ធម៌ ក្នុងទីនេះ គឺសំដៅយកតែធម៌ល្អដែលជាលទ្ធផលនៃការប្រព្រឹត្តល្អគឺ សីល នោះឯង រួមពាក្យទាំងពីរបញ្ចូលគ្នាបានជា សីលធម៌ បានសេចក្ដីថា ដំបូន្មានដែលនាំអោយវៀរចាកអំពើអាក្រក់ ហើយអោយប្រព្រឹត្តតែអំពើល្អ ដូច្នេះ សីល និង ធម៌ គឺជាគូរនឹងគ្នា មិនអាចបែកគ្នាបានឡើយ អ្នកណាគ្មានសីល អ្នកនោះគ្មានធម៌ អ្នកណាមានសីលអ្នកនោះមានឈ្មោះថា ជាអ្នករស់នៅប្រកបដោយធម៌ ឬ សីលធម៌ ព្រោះអ្នកមានសីលគឺជាអ្នកសម្បូណ៌ទៅដោយសេចក្ដីស្ងប់ សម្រាប់ខ្លួនឯងផង និងអ្នកដទៃផង។ តើពាក្យថា អ្នកមានសីល មានឈ្មោះថាមានធម៌ឬសីលធម៌នោះមានសេចក្ដីយ៉ាងណា? សេចក្ដីនោះយ៉ាងនេះគឺ
ទី១ មិនសម្លាប់សត្វ នាំឲ្យមានធម៌មេត្តាទី២ មិនលួចទ្រព្យគេ នាំអោយមានធម៌ សម្មាអាជីវៈទី៣ មិនប្រព្រឹត្តខុសក្នុងកាម នាំឲ្យមានធម៌ សទារសន្ដោសៈទី៤ មិននិយាយកុហក នាំឲ្យមានធម៌ សច្ចៈទី៥ មិនផឹកទឹកស្រវឹង នាំឲ្យមានធម៌ សតិ សម្បជញ្ញៈ
ពុទ្ធសាសនិកជនដែលស្មគ្រ័រក្សាសីល៥ជាដើម ពុំមែនជាទម្លាប់ដែលធ្វើតៗគ្នា ឬគ្រាន់តែធ្វើឲ្យល្អមើលនោះទេ តែជាការប្រព្រឹត្តដើម្បីអប់រំចិត្ត ប្រក់ព្រំឲ្យបានជាម្លប់ដ៏ត្រជាក់របស់ចិត្ត ជាគ្រឿងអលង្ការរបស់ចិត្ត ធ្វើអោយចិត្តមានសេចក្ដីសុខដ៏ត្រជាក់ព្រោះការរក្សាសីលនេះឯង។ អ្នករក្សាសីលមិនត្រឹមតែនាំមកនូវសេចក្ដីសុខសម្រាប់ខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះទេ តែជាការនាំមកនូវសេចក្ដីសុខដល់ក្រុមគ្រួសារ បងប្អូនសាច់ញាតិ សង្គមជាតិ និងលោកធាតុទាំងមូល ព្រោះអ្នករក្សាសីលជាអ្នក សម្បូរណ៌ទៅដោយសេចក្ដីសុខ។ធម្មទាន
No comments:
Post a Comment